Άρθρα

Υπάρχει φάρμακο τελικά για την COVID-19;

Η θεραπεία για την COVID-19, απευθύνεται μόνο σε νοσοκομειακούς ασθενείς, όχι για ασθενείς που νοσούν από αυτήν ήπια, στην κοινότητα. Τα υπάρχοντα πρωτόκολλα θεραπείας αφορούν μόνο ασθενείς που θα νοσήσουν βαρύτερα, και στηρίζονται σε ήδη υπάρχοντα φάρμακα, τα οποία αξιοποιούνταν για άλλες νόσους. 


Όντας μια νέα κλινική οντότητα, προκαλούμενη από ένα μέχρι πρότινος άγνωστο παθογόνο, υπάρχει η ανάγκη στην ιατρική κοινότητα για ανάπτυξη πρωτοκόλλων θεραπείας, βασισμένα σε αποδείξεις και δεδομένα στο πλαίσιο της αξιοπιστίας και της επιστημονικότητας της ιατρικής αλλά και στο πλαίσιο της βασισμένης σε αποδείξεις ιατρική. Επίσης η εμπειρία ετών “δείχνει” το γεγονός ότι το όποιο θεραπευτικό πρωτόκολλο αναπτυχθεί θα είναι βασισμένο, πιθανότατα, σε υπάρχοντα φάρμακα και όχι στην ανακάλυψη μιας νέας δραστικής ουσίας.

Η θεραπευτική προσέγγιση για την COVID-19 στηρίζεται στην συμπτωματική αντιμετώπιση στο σπίτι και αυτοπεριορισμό σε ήπια νοσούντες και σε συγκεκριμένα πρωτόκολλα θεραπείας για τους νοσοκομειακούς ασθενείς, τα οποία είτε έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά στο εργαστήριο, χωρίς την χρήση ζωικών μοντέλων (in vitro), είτε σε ασθενείς σε κλινικές δοκιμές (in vivo).  Τη χρονική στιγμή της συγγραφής αυτού του οδηγού, υπάρχουν 1119 κλινικες μελετες για την αντιμετώπιση της COVID-19. Τα κορυφαία σκευάσματα που είναι υπο κλινική δοκιμή ειναι τα:

  • 1) Remdesivir
  • 2) Χλωροκίνη/Ύδροξυχλωροκίνη
  • 3) Tocilizumab
  • 4) Lopinavir+Ritonavir
  • 5) Favipiravir

Επίσης εξετάζεται η θεραπεία με πλάσμα αναρρωθέντων, η οποία βασίζεται στην χορήγηση πλάσματος, δηλαδή του υγρού τμήμα του αίματος,  με έτοιμα αντισώματα για να βελτιώσουν την πρόβλεψη βαρέως νοσούντων, δηλαδή με μηχανισμό παρόμοιο με τη χορήγηση ενός π.χ. Αντιτετανικού ορού. 

Φυσικά στην εποχή της πληροφορίας μπορεί ο οποιοσδήποτε να ενημερωθεί από επιστημονικού ή γενικού ενδιαφέροντος μέσα, για την ανάπτυξη νέων θεραπειών και συνηθίζεται να κυκλοφορούν σε διάφορα από αυτά τα μέσα πρωτοσέλιδα για μοναδικές θεραπείες-πανάκειες που νικούν την COVID-19. Εντούντις, πολύ συχνά, αποτελούν παρερμηνεία των επιστημονικών δεδομένων, μιας και πολλές μελέτες εξαιτίας του ξαφνικού φαινομένου της πανδημίας και άλλων κοινωνικών παραγόντων, δεν έχουν αρκετούς συμμετέχοντες, ή δεν μπορούν να αξιοποιηθούν τα στοιχεία τους αυτούσια, λόγω του γεγονότος ότι η μεθοδολογία των ερευνών αυτών συνήθως δείχνει συσχέτιση και όχι αιτιακή σχέση θεραπείας-φαρμάκου. Στον αντίποδα αυτού ανακοινώνονται μεγάλες πολυκεντρικές μελέτες οι οποίες παίρνουν χρόνο, οπότε σίγουρα αποτελέσματα δεν υπάρχουν ακόμη. Έχουν κυκλοφορήσει κάποια σχεδιαγράμματα με τους στόχους της έρευνας σε βάθος χρόνου, όπως παρατίθενται κάτωθεν.

Επομένως ο αρχικός στόχος της θεραπευτικής αντιμετώπισης της COVID-19, στην ήπια μορφή της είχε την εικόνα της απλής αντιμετώπισης μιας κλασικής ίωσης στο σπίτι, με απλά αντιπυρετικά και απομόνωση, ενώ της σοβαρής μορφής μας έφερε στο δίλημμα της χρήσης κάποιας νέας ουσίας ή την χρήση φαρμάκων που προορίζονταν αρχικά για άλλη νόσο, με την ελπίδα της ανταπόκρισης του ασθενούς. Φυσικά αυτό συμβαίνει ενώ κατανοούμε τη νόσο καλύτερα και ξεκαθαρίζεται η δυνατότητα ανάπτυξης και αξιοποίησης ακόμα περισσότερων φαρμάκων που θα αποτελέσουν βέλη στη φαρέτρα μας εναντίον της πανδημίας. 

Μια πρώτη ματιά στην Διάγνωση του Κορωνοϊού.

H διάγνωση μιας νόσου αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της θεραπευτικής προσέγγισης. Εν μέσω μιας πανδημίας, τα εμπόδια που πρέπει να ξεπεράσει ο θεράπων ιατρός και το σύστημα υγείας ως σύνολο είναι πολλά και μεγάλα. Σε αυτές τις συνθήκες αναδεικνύεται η σημασία μιας οργανωμένης διαγνωστικής διαδικασίας, η οποία θα βοηθήσει τους γιατρούς να αποφασίσουν πως θα βοηθήσουν τους ασθενείς, ενώ θα δώσει ζωτικές πληροφορίες στους επιδημιολόγους που μελετούν την διασπορά, την έκταση και γενικά όλες τις πτυχές της νόσου COVID-19. 

Σε αυτό το εισαγωγικό άρθρο θα εξετάσουμε ποιοι είναι υποψήφιοι για διάγνωστικές εξετάσεις και πως γίνεται η λήψη δείγματος για τα τεστ. Στα επόμενα άρθρα θα αναλύσουμε της διαγνωστικές εξετάσεις, κυρίως δηλαδή την RT-PCR και τα τεστ Αντισωμάτων, καθώς και τι σημαίνει ένα θετικό ή αρνητικό τεστ για τον καθένα.

Ποιοι είναι υποψήφιοι για Διάγνωση;

Η υποψία για την διάγνωση της COVID-19 γίνεται κυρίως με βάση τα κλινικά σημεία (βήχας, δύσπνοια κ.α.), την τοπική επιδημιολογία και την ύπαρξη ή μη ιστορικού έκθεσης σε άλλο κρούσμα. Λόγω των αυξημένων περιστατικών που πληρούν τα κριτήρια, πολλές χώρες αναγκάζονται να επιλέξουν ποιους ασθενείς θα εξετάσουν. Οργανισμοί όπως ο WHO (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας), ο CDC (Κέντρο Ελέγχου Λοιμωδών Ασθενειών) και ο ΕΟΔΥ (Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας) δίνουν οδηγίες ο καθένας για την επιλογή αυτή.

Συγκεκριμένα, υποψία τίθεται σε όλους τους ασθενείς με λοίμωξη κατώτερου αναπνευστικού. Η υποψία γίνεται πιο σοβαρή εάν τα συμπτώματα είναι έντονα. Η πιθανότητα να πάσχει ο ασθενής απο COVID-19 και όχι από κάποια άλλη λοίμωξη του αναπνευστικού, ιική ή βακτηριακή, αυξάνει ανάλογα με το αν ο ασθενής διαμένει σε γεωγραφική περιοχή με κρούσματα, αν έχει ταξιδέψει σε περιοχή ή χώρα με κρούσματα, και φυσικά αν είχε επαφή με ύποπτο ή επιβεβαιωμένο κρούσμα τις τελευταίες 14 ημέρες. Για να θεωρηθεί ότι ήρθε σε επαφή πρέπει να βρισκόταν εντός 2 μέτρων από το άτομο χωρίς να φοράει προστατευτικό εξοπλισμό. Η εξακρίβωση του τελευταίου κριτηρίου είναι πρακτικά δύσκολη, καθώς δεν γνωρίζουν όλοι αν ήρθαν σε επαφή με πάσχοντες, ενώ υπάρχει και η πιθανότητα να γίνεται και εξάπλωση της νόσου από ασυμπτωματικούς ασθενείς.

Σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ, άτομα με υποψία για COVID-19 πρέπει να μην αναζητήσουν ιατρική περίθαλψη σε νοσοκομείο ή ιατρείο, αλλα να επικοινωνήσουν με τον γιατρό τους ή τον ΕΟΔΥ τηλεφωνικώς.  Άτομα που δουλεύουν στο σύστημα υγείας ακολουθούν διαφορετικά κριτήρια. Σε γενικές γραμμές, υπάρχει μια σειρά προτεραιότητας για την διαγνωστική διαδικασία. Αυτό γίνεται επειδή κάποια περιστατικά έχουν ανάγκη την διάγνωση, όπως οι βαριά νοσούντες, για να καθοριστεί ένα θεραπευτικό πλάνο, καθώς και άτομα που δουλεύουν στα νοσοκομεία, που μπορούν να μεταφέρουν τον ιό. Άλλα περιστατικά είναι σημαντικό να εξεταστούν για την παρακολούθηση της νόσου και για τον έλεγχο της μετάδοσης, αλλά πιθανόν να μην αλλάζει την θεραπεία τους ή το πως θα βιώσουν την νόσο. 

Στην Ελλάδα συγκεκριμένα ο ΕΟΔΥ αναφέρει ότι σε εργαστηριακό έλεγχο θα πρέπει να οδηγηθούν οι εξής ομάδες: 

  1. Ασθενείς με Σοβαρή Οξεία Λοίμωξη του Αναπνευστικού (Severe Acute Respiratory Illness) που χρειάζονται νοσηλεία ή που νοσηλεύονται.
  2. Νοσηλευόμενοι ή φιλοξενούμενοι σε μονάδες ηλικιωμένων ή χρονίως πασχόντων που εκδηλώνουν οξεία λοίμωξη του αναπνευστικού με πυρετό και βήχα ή δύσπνοια.
  3. Προσωπικό υπηρεσιών υγείας που εκδηλώνουν οξεία λοίμωξη του αναπνευστικού με πυρετό.
  4. Ηλικιωμένοι (> 70 έτη) ή άτομα με σοβαρή χρόνια υποκείμενη νόσο (π.χ. χρόνια πνευμονοπάθεια, χρόνια καρδιαγγειακό νόσημα, σακχαρώδης διαβήτης, σοβαρή ανοσοκαταστολή) που εκδηλώνουν οξεία λοίμωξη του αναπνευστικού με πυρετό και βήχα ή δύσπνοια [48].

 Δειγματοληψία

Για την λήψη δείγματος για την PCR, το κύριο τεστ για την COVID-19, ένας ιατρός χρησιμοποιεί βαμβακοφόρο στυλεό, δηλαδή ένα εργαλείο σαν την καθημερινή μπατονέτα, τον οποίο ακουμπά και κινεί ελαφρά με πίεση στον φάρυγγα του ασθενούς με σκοπό να μείνει το δείγμα πάνω του. Έτσι λαμβάνεται το δείγμα του ανώτερου αναπνευστικού. Σε πολύ συγκεκριμένες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί να γίνει λήψη δείγματος από το κατώτερο αναπνευστικό, που γίνεται είτε με τη συλλογή πτυέλων με βήχα, είτε με βρογχοσκόπηση. Στην συνέχεια, τα δείγματα αυτά αποστέλλονται στο εργαστήριο, όπου και γίνεται η ανάλυση για την ανίχνευση του ιού. 

Την σημασία της RT-PCR και των αποτελεσμάτων της θα συζητήσουμε στο επόμενο άρθρο.

Τι ακριβώς είναι το R0 και γιατί θέλουμε να το μειώσουμε;

Τους τελευταίους μήνες, στη διάρκεια της πανδημίας του SARS-CoV-2, έχουμε έρθει αντιμέτωποι με πολλούς καινούργιους όρους. Ένας από τους πιο κοινά χρησιμοποιούμενους είναι το R0 ή R.

Σύμφωνα με την επιστήμη της Επιδημιολογίας, ως βασικός αριθμός αναπαραγωγής ή R0, ορίζεται ο μέσος αριθμός νέων κρουσμάτων που προκύπτουν από ένα άτομο που έχει τη νόσο, σε έναν πλήρως ευάλωτο πληθυσμό (όταν, δηλαδή, δεν έχει δημιουργηθεί ακόμα ανοσία). Αν κάθε άτομο που φέρει τον ιό, μολύνει στη διάρκεια νόσησής του 2 ακόμα άτομα, λέμε ότι το R0 είναι ίσο με 2.

Το R0 εξαρτάται από τα φυσικά χαρακτηριστικά του ιού και τις ιδιότητες του πληθυσμού που προσβάλλεται. Μερικά από τα φυσικά χαρακτηριστικά είναι το ποσό εύκολα μεταδίδεται από άτομο σε άτομο, και η διάρκεια που κάθε φορέας είναι μεταδοτικός, δίνοντας, έτσι, περισσότερες ευκαιρίες για μολυσματικές επαφές. Ιδιότητες του πληθυσμού, από την άλλη, αποτελούν το ποσοστό που είναι ευάλωτο στον ιό και ο αριθμός των επαφών μεταξύ των μελών του. Είναι συνεπώς, μια θεωρητική έννοια, που αντικατοπτρίζει την πορεία της επιδημίας στα αρχικά της στάδια, όταν δεν υπάρχουν ακόμα εξωτερικές παρεμβολές και μας δίνει σημαντικές πληροφορίες για το δυναμικό εξάπλωσης του ιού.

Παρεμβολές, όμως, είναι επόμενο να υπάρχουν. Ακόμα και αν ο πληθυσμός δεν λάμβανε κανένα μέτρο προστασίας, θα λειτουργούσε ο παράγοντας της ανοσίας αγέλης. Ανοσία αγέλης δημιουργείται όταν μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού έχει μολυνθεί από τη νόσο και δεν μπορεί να επαναμολυνθεί. Όταν αυτό συμβεί, ο ιός δεν βρίσκει νέα άτομα να μολύνει και η εξάπλωση του εξασθενεί. Άλλοι παράγοντες, όπως η εφαρμογή μέτρων υγιεινής και η απομόνωση των νοσούντων, μπορούν επίσης να επηρεάσουν τον αριθμό νέων των κρουσμάτων που προκύπτουν από κάθε φορέα.

Για το λόγο αυτό, στα επόμενα στάδια της επιδημίας, για να περιγράψουμε τον αριθμό κρουσμάτων για τα οποία είναι υπεύθυνο κάθε άτομο που νοσεί, χρησιμοποιούμε τον αποτελεσματικό αριθμό αναπαραγωγής ή R. Το R αλλάζει στη διάρκεια του χρόνου και ανάλογα με τις συνθήκες. Όσο αυξάνεται το επίπεδο ανοσίας του πληθυσμού το R τείνει να μειωθεί.

Στο παρακάτω διάγραμμα βλέπουμε τι μορφή θα έπαιρναν μερικά μοντέλα επιδημιών που ξεκινούν με διαφορετικό R0 και εξελίσσονται χωρίς αναχαιτιστικούς παράγοντες, πέρα από την ανοσία που δημιουργείται σταδιακά στον πληθυσμό.

Παρατηρούμε ότι όσο μεγαλύτερο είναι το R0, τόσο πιο απότομη είναι η άνοδος της καμπύλης και μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού καταλήγει να νοσεί την ίδια χρονική στιγμή. (Σε επόμενο άρθρο θα αναλυθεί ο λόγος για τον οποίο η απότομη άνοδος δεν είναι επιθυμητή.)

Αν απομονώναμε μια από αυτές τις καμπύλες για να μελετήσουμε τις αλλαγές στο R, θα παρατηρούσαμε ότι το R στο πρώτο κομμάτι της καμπύλης θα ήταν κοντά στο R0 (αρχικό, ανοδικό κομμάτι της καμπύλης). Έπειτα, θα ξεκινούσε να μειώνεται σταδιακά, λόγω της δημιουργίας ανοσίας στον πληθυσμό, έως ότου γίνει ίσο με ένα. Μπορούμε να θεωρήσουμε τη στιγμή που το R=1, σαν τη στιγμή όπου, για κάθε άτομο που αναρρώνει από τη νόσο, μολύνεται ένα καινούργιο. Άρα, ο αριθμός των ατόμων που έχουν τον ιό παραμένει σταθερός (κορυφή καμπύλης). Φυσικά, αν συνυπολογίζαμε στα κρούσματα και τα άτομα που έχουν αναρρώσει (όπως γίνεται και στην ημερήσια ενημέρωση του αριθμού κρουσμάτων στη χώρα μας), ο συνολικός αριθμός θα συνέχιζε να αυξάνεται. Ο πραγματικός αριθμός των νοσούντων όμως, θα παρέμενε σταθερός.

Εύλογα συμπεραίνουμε, πως όταν το R γίνει μικρότερο του ενός, τα άτομα που έχουν τον ιό θα ξεκινήσουν να μειώνονται σταδιακά, αφού θα αναρρώνουν περισσότεροι από όσους μολύνονται (καθοδικό κομμάτι καμπύλης). Για να σταματήσει, λοιπόν, η εξάπλωση ενός ιού πρέπει να μειωθεί το R.

Ανακεφαλαιώνοντας, το R0 είναι ένα νούμερο που υπολογίζεται με βάση δεδομένα από την αρχική της εξέλιξη της επιδημίας και είναι ενδεικτικό του δυναμικού εξάπλωσής του ιού που την προκαλεί. Το R, από την άλλη μεριά, αντιπροσωπεύει τον αριθμό των νέων κρουσμάτων που προκύπτουν από τα ήδη υπάρχοντα κρούσματα ανά πάσα στιγμή. Αποτελεί έναν δείκτη του πόσο εύκολα εξαπλώνεται η νόσος στον πληθυσμό, σε πραγματικό χρόνο. Μας δίνει τέλος, την δυνατότητα να υπολογίσουμε το πως οι δικές μας παρεμβάσεις επηρεάζουν την πορεία της επιδημίας.
Σε επόμενο άρθρο θα γίνει μια προσπάθεια ανάλυσης των μέτρων που έχουμε στη διάθεσή μας για μείωση του R εν μέσω πανδημίας.

Η «Ταυτότητα» του ιού

Ο «κορονοϊός» είναι μια λέξη, που εισέβαλε στην καθημερινότητά μας και δημιούργησε μια νέα παγκόσμια πραγματικότητα. Για να μπορέσει να παρακολουθήσει κάποιος τις εξελίξεις, όσον αφορά στα επιδημιολογικά χαρακτηριστικά του ιού, στα συμπτώματα που προκαλεί, στις μεθόδους διάγνωσής του και στις πιθανές θεραπείες του, θα πρέπει να έχει ένα βασικό υπόβαθρο γνώσεων πάνω στη βιολογία αυτού.

Τι είναι οι κορονοϊοί;

Είναι μια οικογένεια ιών με ξενιστές κυρίως ζώα (πτηνά, θηλαστικά, ψάρια), δηλαδή μολύνουν μόνο αυτά. Οι περισσότεροι από αυτούς τους ιούς δεν είναι ικανοί να προσβάλλουν τον άνθρωπο και να του προκαλέσουν λοίμωξη. Μόνο 7 έχουν βρεθεί που έχουν αυτή την ικανότητα, ανάμεσα στους οποίους είναι και ο ιός SARS-CoV (της επιδημίας του 2002-2003), με τον οποίο ο SARS-CoV-2 (το επιστημονικό του όνομα) έχει μια μεγάλη γενετική ομοιότητα. Τα συμπτώματα τα οποία προκαλεί μια λοίμωξη με έναν από αυτούς τους ιούς, ποικίλουν σε βαρύτητα (ανάλογα με τον ιό) και εντοπίζονται στο αναπνευστικό κυρίως, αλλά μπορεί και σε άλλα συστήματα.

Πώς πήραν το όνομά τους;

Η ονομασία της οικογένειας οφείλεται στο ότι στην εξωτερική τους επιφάνεια αυτοί οι ιοί φέρουν κάποια μόρια που διπλώνονται στον χώρο και στο ηλεκτρονικό μικροσκόπιο δίνουν την εικόνα ενός ηλιακού στέμματος (Solar Corona).

Ποιος είναι ο κύριος ζωικός ξενιστής του SARS-CoV-2;

Έχει δειχθεί πως τον κύριο ζωικό ξενιστή αυτού του ιού αποτελούν οι νυχτερίδες του γένους Rhinolophus, από τις οποίες μπορεί να μεταδοθεί στον άνθρωπο. Οι νυχτερίδες αυτές φαίνεται να αποτελούν το κύριο «reservoir» τόσο του SARS-CoV όσο και του SARS-CoV-2. «Reservoir» είναι μια επιστημονική ορολογία που αναφέρεται στον οργανισμό τον οποίο μολύνει και από τον οποίο εξαρτάται ο ιός για πολύ καιρό, και μέσω του οποίου φτάνει τον άνθρωπο.

Τι ξέρουμε για το γενετικό υλικό του SARS-CoV-2;

Ανήκει στη Β οικογένεια των κορονοϊών και έχει 15 γονίδια, τα οποία κωδικοποιούν τις πρωτεΐνες του. Γενικά οι ιοί αποτελούνται από γενετικό υλικό το οποίο “μεταφράζεται” σε πρωτεΐνες, οι οποίες είναι τα εργαλεία που χρησιμοποιεί ο ιός για να εισέλθει σε άλλα κύτταρα και να αναπαραχθεί. Οι πρωτεΐνες S και N φαίνεται να είναι κομβικής σημασίας στην προσπάθεια για τη δημιουργία εμβολίου ενάντια στον ιό, αφού οι αντίστοιχες πρωτεΐνες του SARS-CoV-1 (82% γενετική ομοιότητα μεταξύ τους) ήταν γνωστό ότι οδηγούσαν σε ισχυρή ανοσολογική απόκριση με μεγάλη χρονική διάρκεια. Αυτό σημαίνει ότι ο ανθρώπινος οργανισμός αναγνωρίζει αυτές τις πρωτεΐνες ως χαρακτηριστικές για τον ιό και προσπαθεί να τις στοχοποιήσει, συνεπώς και εμείς, όταν προσπαθούμε να επάγουμε την ανοσία, θα πρέπει να τις στοχοποιήσουμε.

Η Κλινική Εκδήλωση του ιού

Τι συμπτώματα προκαλεί ο ιός;

Τα τυπικά συμπτώματα που προκαλεί ο ιός είναι Πυρετός, Ξηρός Βήχας και Αίσθημα Κόπωσης. Ο πυρετός μπορεί να είναι το πιο συχνό σύμπτωμα αλλά δεν είναι πάντα και το πρώτο που θα εμφανιστεί. Επισής ο βαθμός του πυρετού διαφέρει από άτομο σε άτομο. Συχνότερα είναι αρκετά υψηλός αλλά σε κάποιους ασθενείς μπορεί να υπάρχουν μόνο δέκατα.

Άλλα, λιγότερο συχνά, συμπτώματα είναι οι Μυαλγίες, η Διάρροια, η Φαρυγγαλγία, ο Παραγωγικός Βήχας και η Απώλεια της Οσμής και της Γεύσης. Τέλος, σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να συνυπάρχει Κεφαλαλγία, Ρινική Καταρροή, Ναυτία και Αιμόπτυση.

Ποιες επιπλοκές μπορεί να εμφανιστούν;

Ο ιός δεν προκαλεί σε όλους τον ίδιο βαθμό λοίμωξης. Κάποιοι θα έχουν
ήπια λοίμωξη (80% των περιστατικών), ενώ κάποιοι θα εμφανίσουν σοβαρή λοίμωξη. Οι ασθενείς με σοβαρή μορφή της ασθένειας βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης Πνευμονίας και άλλων επιπλοκών και επομένως χρειάζονται νοσηλεία. Συνολικά 5% των συνολικών κορουσμάτων θα χρειαστούν νοσηλεία στην Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) και 3% θα εκδηλώσουν το Σύνδρομο Οξείας Αναπνευστικής Δυσχέρειας (ARDS). Άλλες επιπλοκές που μπορούν να εμφανιστούν περιλαμβάνουν την Οξεία Καρδιακή Βλάβη, την Οξεία Νεφρική Βλάβη, το Shock και κάποιες Διαταραχές της Πήξης του Αίματος.

Πόσο γρήγορα εξελίσσεται η νόσος;

Η περίοδος επώασης του ιού, δηλαδή ο χρόνος που μεσολαβεί από την έκθεση μέχρι την εμφάνιση συμπτωμάτων, είναι 4-6 μέρες. Ο χρόνος από την εμφάνιση των συμπτωμάτων μέχρι την ανάγκη για νοσηλεία, για τα σοβαρά περιστατικά, είναι περίπου 7 ημέρες. Εάν η νόσος δεν περιοριστεί, την 9η περίπου ημέρα θα εμφανιστεί ARDS και τελικά, στις 2 εβδομάδες από την εμφάνιση των συμπτωμάτων, θα έρθει ο θάνατος. Αυτά τα νούμερα φυσικά είναι ενδεικτικά και ενδέχεται να διαφέρουν ανά περίπτωση.

Εισαγωγή: Τι είναι ο Κορωνοϊός;

Κορωνοϊός. Η λέξη που έχει επηρεάσει την κοινωνία μας το 2020 περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη. Τί είναι όμως ο Κορωνοϊός;

Είναι ένας ιός προφανώς. Επίσημα, ονομάζεται SARS-CoV-2 και προκαλεί τη νόσο COVID-19. Αποτελεί έναν ιό του ομώνυμου είδους, μια κατηγορία ιών που έχουν ανακαλυφθεί εδώ και πολλές δεκαετίες. Οι ιοί αυτοί είναι πολύ συχνοί, αλλά ο συγκεκριμένος εξελίθχηκε σε πανδημία, δηλαδή μια μολυσματική νόσο που εξαπλώνεται σε παγκόσμια κλίμακα.

Ξεκίνησε από την περιοχή της Wuhan στην Κίνα στα τέλη του 2019. Για αυτό και ονομάστηκε έτσι η νόσος, δηλαδή Co-rona V-irus D-isease ’19. Την ονομασία του ο ίδιος ο ιός την οφείλει στην κλινική εικόνα που προκαλεί, δηλαδή στο Σοβαρό Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρομο (Severe Acute Respiratory Syndrome), με το CoV μέρος του ονόματός του, φυσικά, να αναφέρεται στον κορωνοϊό. Ενδιαφέρον έχει ο αριθμός 2 στο όνομα του, ο οποίος του δόθηκε επειδή ο ιός μοιάζει σε μεγάλο βαθμό σε γενετικό επίπεδο με τον ιό SARS-CoV, έναν άλλο κορωνοϊό που προκάλεσε μια μικρότερη επιδημία το 2002-3.

Έχοντας θέσει τη βάση με την ονοματολογία, θα αναλύσουμε πολλές ακόμα πτυχές του ιού και της νόσου στα ερχόμενα άρθρα.

Η ιστορία μας

Από τις αρχές του Μαρτίου 2020 οι φοιτητές Ιατρικής έπρεπε να σταματήσουμε την κλινική μας άσκηση. Τα πρώτα κρούσματα του Κορονωϊού είχαν σημειωθεί στην Ελλάδα. Τα νοσοκομεία άρχισαν τις προετοιμασίες για την ερχόμενη πανδημία και εμείς, όπως όλοι, μείναμε σπίτι.

Συζητήσεις είχαν αρχίσει διαδικτυακά για τη συμμετοχή μας στα δρώμενα. Γινόταν λόγος για εθελοντική εργασία, υπήρχαν πολλοί που ήθελαν να βοηθήσουν. Πάνω στη συζήτηση, κάποιος πρότεινε να μαζέψουμε τη βιβλιογραφία και να την οργανώσουμε. Η ιδέα εξελίχθηκε στο σημερινό εγχείρημα: μια προσπάθεια απλοποίησης της όλο και αυξανόμενης πληροφορίας για τον κορωνοϊό.

Όσο επεξεργαζόμασταν αυτήν την ιδέα, ο κόσμος άλλαζε. Η τηλεόραση και το ίντερνετ είχαν γεμίσει με νέα για αυτόν τον καινούριο ιό. Ποιοι είναι σε κίνδυνο; Ποιους μολύνει ο ιός; Γιατί έκλεισαν τα σχολεία; Όλα αυτά και πολλά άλλα ήταν μόνο η αρχή. Ακόμα και σήμερα, δύο μήνες μετά, είναι δύσκολο να περιηγηθεί κανείς στο ίντερνετ ή να ανοίξει την τηλεόραση και να μην ακούσει κάποιο νέο. Καινούργια κρούσματα, πιθανές θεραπείες, συνεντεύξεις και μαρτυρίες. Η πληροφόρηση δε σταματάει ποτέ.

Εδώ έρχεται το covidgr. Ως τελειόφοιτοι φοιτητές ιατρικής αξιοποιήσαμε την εξοικείωσή μας με την ιατρική πληροφορία και συνθέσαμε ένα περιεκτικό κείμενο, ένα εγχειρίδιο για τη νόσο Covid-19. Από τα συμπτώματα και τη θεραπεία έως και απαντήσεις σε πολλά φλέγοντα θέματα, προσπαθήσαμε να συνοψίσουμε την επιστημονική γνώση και να την εκλαϊκεύσουμε, καθιστώντας την προσβάσιμη σε περισσότερους.

Ελπίζουμε να βρείτε το έργο μας βοηθητικό σε αυτήν τη δύσκολη εποχή.