Όσο η κοινωνία προχωράει από την καραντίνα προς την προσπάθεια για επαναφορά της κανονικότητας, τα τεστ θα είναι ένα σημαντικό εργαλείο. Ακούγεται παντού ότι όσοι έχουν θετικά τεστ θα μπορούν να επανενταχθούν στην κοινωνία και στην εργασιακή καθημερινότητα. Δεν γίνεται λόγος όμως για αυτούς που έχουν αρνητικά αποτελέσματα στο τεστ.
Πρώτα απ’ όλα, υπάρχουν δύο διαφορετικά τεστ, η RT-PCR και η ανίχνευση αντισωμάτων. Το πρώτο ανιχνεύει την ενεργό λοίμωξη, δηλαδη την ταχεία αναπαραγωγή του ιου μέσα στα κύτταρα του αναπνευστικού συστήματος. Το δεύτερο ανιχνεύει τα αντισώματα που παράγει ο οργανισμός ως απάντηση στην λοίμωξη. Συνεπώς, σε γενικές γραμμές, η RT-PCR είναι χρήσιμη για την ανίχνευση της νόσου όσο ακόμα ο ασθενής είναι άρρωστος, ενώ τα αντισώματα ανιχνεύονται μερικές μέρες αφού αρχίσει η λοίμωξη και παραμένουν για αρκετό καιρό στο αίμα μετά την πάροδο της.
Όταν γίνεται λόγος για μαζικά τεστ, κυρίως μιλάμε για τα τεστ αντισωμάτων, επειδή αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν πολύ πιο εύκολα. Τα περισσότερα θυμίζουν τα τεστ για την μέτρηση του σακχάρου στο αίμα, όπου μια σταγόνα αίματος από το δάχτυλο του ασθενή αρκεί για να πραγματοποιηθεί η μέτρηση. Σε αντίθεση με αυτά, κλασσικά η RT-PCR γίνεται με δείγμα που λαμβάνεται από τον φάρυγγα και αναλύεται σε κάποιο εργαστήριο. Πρόσφατα έχουν αναπτυχθεί μηχανήματα που καθιστούν την PCR πολύ πιο εύκολη, αλλά ακόμα δεν είναι γνωστή η ακρίβειά τους, συνεπώς δεν μπορούμε να βασιστούμε σε αυτά.
Τι σημαίνει λοιπόν ένα θετικό ή αρνητικο τεστ, και γιατί πρέπει να προσέχουμε? Είναι επιτακτική ανάγκη να θυμίσουμε εδώ πως κανένα τεστ, οσο καλό και να είναι, δεν είναι πάντα αλάνθαστο. Συνεπώς μπορεί να δώσει ένα αρνητικό αποτέλεσμα ενώ υπάρχει μόλυνση από την ιο -το λεγόμενο “ψευδώς αρνητικό αποτέλεσμα”-, ή ένα “ψευδώς θετικό”, όπου υπάρχει θετικό αποτέλεσμα χωρίς να υπάρχει λοίμωξη. Αν μιλάμε για την RT-PCR, ένα αρνητικό αποτέλεσμα σημαίνει ότι την στιγμή της λήψης του δείγματος δεν υπήρχε ενεργός λοίμωξη. Συνεπώς ένα ψευδώς αρνητικό θα σήμαινε πως ο ασθενής θα νομίζει ότι δε πάσχει, ενώ στην πραγματικότητα και έχει τον ιό και τον μεταδίδει στους γύρω του. Όσον αφορά την μέθοδο ανίχνευσης αντισωμάτων, ένα αρνητικό αποτέλεσμα σημαίνει ότι το άτομο δεν έχει αναπτύξει ακόμα αντισώματα για τον ιο. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι δεν έχει εκτεθεί καθόλου στον ιο, ή ότι έτυχε να εξεταστεί ακριβώς στην χρονική περίοδο μεταξύ της μόλυνσης και της παραγωγής αντισωμάτων. Φυσικά, και σε αυτή την περίπτωση μπορεί να προκύψει ένα ψευδώς αρνητικό αποτέλεσμα. Στο τεστ αντισωμάτων όμως είναι πιο επικίνδυνο το ψευδώς θετικό αποτέλεσμα. Με την ψευδή αυτή βεβαίωση, ένα άτομο θα επιστρέψει στην “κανονικότητα” και πιθανόν να προσέχει λιγότερο τον εαυτό του και τους γύρω του, με αποτέλεσμα να αυξάνει τις πιθανότητες του να κολλήσει τελικά.
Όπως γίνεται κατανοητό λοιπόν, ένα θετικό ή αρνητικό αποτέλεσμα δεν σημαίνει μόνο ένα πράγμα, αλλά μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες. Συνεπώς, ένας καλός τρόπος να αντιμετωπίζεται το αποτέλεσμα ενός τεστ είναι με πολύ προσοχή στην μετέπειτα καθημερινότητα. Ένα άτομο πρέπει να προφυλάσσεται για να μην μολυνθεί, αλλά και να προφυλάσσει τους συνανθρώπους του, αφού όπως αναφέραμε μπορεί να νοσεί ή να φέρει τον ιό αλλά να μην το γνωρίζει. Δεν πρέπει να επαναπαύεται στην ιδέα πως είναι αρνητικός (στην PCR) ή θετικός (στα αντισώματα). Ούτως ή άλλως, μπορεί να κολλήσει οποτεδήποτε μετά από το τεστ.
COVID-19 GR 